Derby Week: Argentyńska duchota. Osiem klasyków w kraju mistrzów świata w jednej rundzie
Piłka nożna w Buenos Aires
Argentyna ma 47 milionów mieszkańców. Prawie jedna trzecia z nich koncentruje się w aglomeracji, która biegnie wokół stolicy, Buenos Aires. "Wielkie Buenos Aires" (Gran Buenos Aires), jak nazywa się ten obszar metropolitalny, z czasem pochłonęło wiele innych, wcześniej odrębnych miast. Obecnie całe megalopolis zamieszkuje 15 milionów ludzi.
W parze z koncentracją ludności idzie sport, który jest zdecydowanie najpopularniejszy wśród Argentyńczyków. Wielkie Buenos Aires jest domem dla 15 klubów z puli 28 drużyn pierwszej ligi, czyli ponad połowy. Co więcej, argentyńska piłka nożna jest przez nie zdominowana. Wszystkie sześć klubów odnoszących największe historyczne sukcesy ma tam swoje siedziby.
Argentyński futbol dla kibiców
Koncentracja jak największej liczby meczów derbowych w jednej kolejce nie jest oczywiście przypadkowa. Zarząd ligi chce w ten sposób zwiększyć atrakcyjność lokalnych rozgrywek dla kibiców, co ma na celu przyciągnięcie zainteresowania poza granicami kraju (w ojczyźnie zainteresowania kibiców z pewnością nie brakuje). Specjalna runda derbowa Fecha de Clásicos nie jest jedyną rzeczą, którą liga argentyńska włączyła do swoich działań marketingowych w ostatnich latach. Zmienił się nawet cały system ligowy.
Teraz, w pierwszej części sezonu (od stycznia do lipca), Primera División (Liga Profesional) rozgrywana jest w formie, w której każdy gra z każdym tylko raz. Od 2023 roku w najwyższej klasie rozgrywkowej występuje 28 drużyn. Tym samym każdy klub rozgrywa 27 meczów w ligowej części sezonu. W tym roku mistrzem Liga Profesional został River Plate.
W drugiej części sezonu, Copa de la Liga Profesional ("Puchar Ligi") następuje po ligowej części rozgrywek. Drużyny są podzielone na dwie grupy (strefy) po 14 zespołów. Każda z nich gra ze wszystkimi przeciwnikami ze swojej strefy (13 meczów) plus jedną z drużyn z drugiej strefy. Strefy A i B są podzielone w taki sposób, że w każdej z nich zawsze znajduje się jeden z największych rywali w argentyńskim futbolu. Celem specjalnej rundy "międzystrefowej" jest właśnie "Super Weekend" pełen derbów, czyli najbardziej intensywnych i emocjonujących meczów. Po tych 14 meczach najlepsza czwórka z każdej strefy awansuje do play-offów, w których ćwierćfinały, półfinały i finał rozgrywane są do jednego decydującego meczu.
Weekend Super Derby 2023
Seria meczów derbowych rozpocznie się w sobotę o godzinie 21:00 CEST meczem San Lorenzo - Huracán, dwóch klubów z Buenos Aires. Ich wzajemna rywalizacja określana jest mianem "Derbów Sąsiedztwa", czasem jako derby Porteño - Porteños (portowcy) to slangowe określenie specyficznej grupy etniczno-kulturowej mieszkańców (nie tylko) Argentyny, którzy są mocno skoncentrowani w południowo-wschodniej części miasta (w obrębie całej metropolii de facto w centrum - administracyjnie właśnie w Buenos Aires).
Kolejnymi derbami prosto z serca Buenos Aires jest Clásico de Avellaneda (00:00 CEST), w którym rywalizują ze sobą trzeci i czwarty najlepszy klub w kraju - Racing Club i Independiente. Od 1928 roku stadiony obu lokalnych rywali znajdują się zaledwie 300 metrów od siebie. Stadion Racingu może pomieścić 61 000 widzów, podczas gdy trybuny Independiente mają pojemność prawie 49 000. Czysto lokalną rywalizacją jest także Clásico del Sur, derby południowej części Wielkiego Buenos Aires. Mecz Banfield-Lanús rozpocznie się o 2:30 CEST w niedzielę.
Najważniejszymi derbami spoza obszaru Wielkiego Buenos Aires jest Clásico rosarino, czyli mecz Rosario Central - Newell's Old Boys (sobota, 21:30 CEST). Rosario, miejsce narodzin Lionela Messiego (słynny Argentyńczyk zaczynał swoją piłkarską karierę w Newell's Old Boys), leży 300 km na północny zachód od Buenos Aires. Oba obozy nadały sobie przydomki w latach 20. ubiegłego wieku.
Wywodzą się one z wydarzeń związanych z meczem zorganizowanym w celu zebrania pieniędzy i wsparcia kolonii trędowatych. Piłkarze Rosario Central odmówili wówczas wzięcia udziału w meczu charytatywnym. Newell's Old Boys zainicjowali to wydarzenie. W związku z tym drużyna i kibice Rosario Central na zawsze zostali nazwani "złoczyńcami" (Canallas), a Newell's Old Boys są określani przez rywali jako "trędowaci" (Leprosos).
Rosario jest największym miastem w prowincji Sante Fe, a derby odbędą się również w stolicy regionu, Colón. Derby Colón Santa Fe - Union Santa Fe rozpoczną się w niedzielę o godzinie 21:30 CEST. Odbędą się również derby drugiego co do wielkości miasta Argentyny, Cordoby (2,5 miliona mieszkańców). Clásico Cordobés to jedne z najstarszych argentyńskich derbów. Pierwszy mecz pomiędzy Belgrano i Talleres odbył się w 1914 roku. Kolejny rozpocznie się w niedzielę o 23:45 CEST. Siódme derby weekendu to starcie rywali z miasta La Plata, które leży na południu w bliskim sąsiedztwie aglomeracji Buenos Aires. Tradycyjne derby Estudiantes - Gimnasia La Plata rozpoczną się o godzinie 22:00 CEST.
Jedyne derby, które rządzą wszystkimi
Głównym wydarzeniem weekendu będzie jednak bez wątpienia Superclásico pomiędzy dwoma jednoznacznie najlepszymi klubami w kraju. Boca Juniors - River Plate. Pochodzenie obu sięga początków XX wieku w dzielnicy Boca w Buenos Aires. Drużyny po raz pierwszy spotkały się w 1913 r. Boca Juniors uważana jest za idola argentyńskiej klasy robotniczej. River Plate tradycyjnie ma zwolenników głównie w wyższych sferach. To również na tej podstawie rywalizacja między Boca i River Plate dzieli całą Argentynę.
Badania przeprowadzone wśród fanów piłki nożnej w kraju pokazują, że dla 70% wszystkich Argentyńczyków najpopularniejszy jest jeden lub drugi klub z centrum największej argentyńskiej metropolii. Dla wielu drużyny z ich własnych miast lub dzielnic są na drugim miejscu. Fenomenalne stadiony obu rywali - La Bombonera należąca do Boca Juniors na 54 tysiące miejsc i Monumental River Plate na 86 tysięcy - podczas Superclasico pękają w szwach. W 2004 roku tradycyjna brytyjska gazeta niedzielna The Observer umieściła Superclásico na szczycie swojej listy doświadczeń, których każdy fan sportu powinien przeżyć w swoim życiu.
260. derby pomiędzy Boca Juniors i River Plate rozpoczną się na słynnym stadionie La Bombonera w niedzielę o godzinie 19:00 CEST. Zarówno historycznie (91 zwycięstw Boca - 83 remisy - 85 zwycięstw River Plate), jak i obecnie obaj rywale mają wyrównany bilans. W poprzednich czterech edycjach ligowych regularnie naprzemiennie zasiadali na tronie. Z ostatnich czterech derbów, każdy z przeciwników odniósł po dwa zwycięstwa. Ostatnie jak dotąd, w maju 2023 roku, zostało rozstrzygnięte rzutem karnym w trzeciej minucie doliczonego czasu gry na korzyść River Plate. Następnie obie drużyny starły się na boisku. Efektem było siedem czerwonych kartek i zamieszki na ulicach miasta.
Jednak w Copa de la Liga Profesional, nowym formacie pucharu na drugą część sezonu, Boca Juniors są jak dotąd bardziej utytułowaną drużyną. W 2020 i 2022 roku wygrali pierwszą i trzecią edycję rozgrywek (w 2021 roku z tytułu cieszyli się piłkarze Colón Santa Fe). Czy River Plate pójdzie w ślady ligowego tytułu z 2023 roku i sięgnie po swoje pierwsze trofeum Copa de la Liga Profesional? Punkty z Superclasico będą bardzo ważne, aby zakwalifikować się do fazy pucharowej.
Kolejne derby tygodnia
Czwartek, 28 września
Belgia - Jupiler Pro League
RWD Molenbeek - Royale Union Saint-Gilloise
Zwanze derby (brukselskie derby humoru)
Do 2021 roku RWD Molenbeek i Royale Union Saint-Gilloise ścierały się w drugiej lidze belgijskiej. W tym sezonie niespodziewanie spotykają się w najwyższej klasie rozgrywkowej. Bruksela ma teraz trzy kluby w lidze (wraz z Anderlechtem). Nazwa derbów pochodzi od typowego brukselskiego humoru zwanego Zwanze.
Piątek, 29 września
Portugalia - Primeira LigaBenfica - FC Porto
O Clássico
Dwa największe i najbardziej utytułowane kluby w Portugalii zmierzą się ze sobą. Benfica ze stolicy kraju, Lizbony, zdobyła 85 tytułów mistrzowskich, a Porto 84. Nie jest to typowy mecz derbowy, ale rywalizacja między Benficą i FC Porto, a także między dwoma największymi miastami Portugalii, jest ogromna.
Sobota, 30 września
Węgry - OTP Bank Liga
Örökrangadó (Wieczne Derby)
Örökrangadó (po węgiersku Wieczne Derby) to starcie dwóch najlepszych drużyn w historii, nie tylko ze stolicy Budapesztu, ale z całych Węgier. Ferencváros zdobył łącznie 34 tytuły mistrzowskie, podczas gdy MTK ma ich na koncie 23. Faworyzowany Ferencváros nie wygrał derbów z MTK cztery razy z rzędu.
Szwajcaria - Super LeagueServette Genewa - FC Lausanne-Sport
Derby du Lac Léman (Derby Jeziora Genewskiego)
Genewa i Lozanna to dwa największe miasta położone nad Jeziorem Genewskim (w języku francuskim - który dominuje w tej części Szwajcarii - nazywa się Lac Léman). Dwa kluby z obu miast, Geneva Servette i Lausaunne Sport, historycznie należą do pięciu najlepszych klubów w Szwajcarii.
Polska - I Liga (2 liga)Stal Rzeszów - Resovia Rzeszów
Derby Rzeszowa (Rzeszów Derby)
Prawie 200-tysięczne miasto Rzeszów w południowo-wschodniej Polsce jest domem dla dwóch klubów o mniej więcej równej sile, a rywalizacja między nimi jest ogromna. Stal i Resovia rywalizowały w 4. lidze do 2018 roku, następnie rywalizowały w 3. lidze, a obecnie oba kluby występują w 2. lidze.
Hiszpania - LaLiga
Real Sociedad - Athletic Bilbao
Derbi Vasco (derby Basków)
Real Sociedad ma siedzibę w San Sebastian, a Athletic Club w Bilbao. Są to dwa najważniejsze i największe miasta oraz dwa najlepsze kluby specyficznego regionu Kraju Basków na północy Hiszpanii. Derby Basków to piękne wydarzenie sportowe i kulturalne. Kibice obu klubów rutynowo spotykają się ze sobą na stadionie.
Brazylia - Serie ASao Paulo FC - SC Corinthians
Clássico majestoso (Majestatyczne Clásico)
Derby pomiędzy dwoma wielkimi drużynami z Sao Paulo - Sao Paulo FC i Corinthians - nazywane są Clássico majestoso. To rzeczywiście "majestatyczne derby". W ten weekend odbędzie się 355. mecz między oboma klubami (Corinthians wygrał 131, Sao Paulo FC 109). Będzie to piąte takie spotkanie w 2023 roku.
Niedziela 1 października
USA - Major League SoccerHouston Dynamo - FC Dallas
Derby Teksasu
Houston Dynamo i FC Dallas przez długi czas były jedynymi klubami z Teksasu w północnoamerykańskiej Major League Soccer. Do czasu dołączenia Austin FC do rozgrywek w 2021 roku. Jednak główne derby Teksasu nadal pozostają pojedynkiem między Houston i Dallas. Lepsza z tych dwóch drużyn zdobywa po sezonie trofeum El Capitan.
Meksyk - Liga MXClub América - Pumas de la UNAM
Clásico capitalino ("Clásico" stolicy)
Derby w Mexico City to starcie dwóch różnych kultur i poglądów. Club América to klub establishmentu i bogaczy. Fakt, że klub jest własnością firmy medialnej Televisa, wzmacnia ten wizerunek. Klub Uniwersytecki UNAM (skrót od nazwy uniwersytetu) to klub intelektualistów i klasy średniej.
Brazylia - Serie ACoritiba FC - Athletico Paranaense
"Atletiba" (rywal "Athletico-Coritiba")
Zarówno Coritiba FC, jak i Athletico Paranaense mają swoje siedziby w Kurytybie, stolicy stanu Parana. To jedne z najważniejszych derbów na południu Brazylii. Coritiba zajmuje obecnie ostatnie miejsce w tabeli Serie A. Punkty z derbów będą im potrzebne jak sól.
Holandia - EredivisieNEC Nijmegen - Vitesse Arnhem
Gelderse derby (derby Geldrii)
Nijmegen i Arnhem znajdują się zaledwie 20 km od siebie w holenderskiej prowincji Gelderland. Arnhem jest stolicą prowincji, "biurowym" miastem usług i handlu. Nijmegen ma większą populację i jest głównie ośrodkiem przemysłowym dla klasy robotniczej.
Austria - BundesligaAustria Wiedeń - Rapid Wiedeń
Wiener derby (derby Wiednia)
Przez ostatnie 10 sezonów Red Bull Salzburg królował w austriackiej piłce nożnej, ale dwa najbardziej utytułowane kluby pod względem tytułów mistrzowskich to nadal dwie wielkie marki z Wiednia. Lokalne derby pomiędzy Rapidem (32 tytuły) i Austrią (24) są nadal największym meczem w Austrii.
Chorwacja - HNLHajduk Split - Dinamo Zagrzeb
Vječni derby (Wieczne derby)
Dinamo Zagrzeb ze stolicy wyraźnie króluje w chorwackim futbolu, zarówno historycznie, jak i obecnie. Jego największym rywalem jest Hajduk z drugiego co do wielkości miasta - Splitu. Oba kluby są wspierane przez duże i fanatyczne grupy kibiców: Bad Blue Boys (Dinamo) i Torcida (Hajduk).
Chile - Primera División de ChileColo-Colo - CD Universidad Católica
Clásico Albo-Cruzado (Clásico "Białych" przeciwko "Krzyżowcom" - od przydomków obu drużyn)
Dwaj wielcy rywale ze stolicy Santiago - Colo-Colo i Universidad Católica - spotkali się niedawno w ćwierćfinale krajowego pucharu. Colo-Colo wygrało dwumecz dzięki zwycięstwu 1:0 w rewanżu. Poza tym, ostatnie cztery derby zakończyły się remisami.
Francja - Ligue 1Stade Rennes - FC Nantes
Derby Bretanii (Brittany Derby)
Derby Bretanii odnoszą się do wielu meczów pomiędzy klubami z tego zachodniego regionu Francji. Do największych bretońskich klubów należą Stade Brest, EA Guingamp i FC Lorient. Jednak najsilniejszymi klubami w Bretanii są Stade Rennes i FC Nantes, więc ich pojedynek to również największe derby Bretanii.
Poniedziałek, 1 października
Francja - Ligue 2 (2. liga)AC Ajaccio - SC Bastia
Derby corse (derby Korsyki)
Mecz pomiędzy Ajaccio i Bastią to starcie dwóch największych klubów z dwóch największych miast na francuskiej wyspie Korsyce. Ajaccio jest jej stolicą. Obaj rywale zmierzą się ze sobą w poniedziałek dopiero po raz czterdziesty, gdyż w przeszłości często mijali się w ramach rozgrywek ligowych.