Derby Week: Niebieski kontra czerwony, gwiazdy vs. społeczność. Piłkarska bitwa o Sydney
A-League, elitarne rozgrywki piłkarskie, w których obok 11 australijskich drużyn występuje obecnie reprezentant Nowej Zelandii (Wellington Phoenix), zaczęły tworzyć historię w sezonie 2005/06. Wśród członków-założycieli był Sydney FC, który został również pierwszym zwycięzcą. The Sky Blues (Sky Blue), bo taki przydomek nosi klub ze względu na swoje barwy, zdobyli później jeszcze cztery tytuły mistrzowskie. Pod tym względem jest to najbardziej utytułowana drużyna w rozgrywkach i historyczny numer jeden w Australii.
Miejski rywal, Western Sydney Wanderers, został założony dopiero w 2012 roku. Do tego czasu Sydney FC miało monopol na piłkę nożną w mieście, dosłownie. Kiedy powstała A-League, Sydney zawarło umowę na wyłączność z zarządem ligi w ramach polityki "jedno miasto, jedna drużyna", która uniemożliwiała założenie innego klubu z siedzibą w tym mieście. Umowa obowiązywała przez okres pięciu lat.
I choć istniały tendencje do utworzenia lokalnego konkurenta, droga do ligi była ustawowo zamknięta. Uprzywilejowany status drużyny FC już wtedy zwiastował, że w samym Sydney (ponad pięciomilionowa metropolia) nie wszystkim przypadnie do gustu. A ponieważ aglomeracja miała ogromny potencjał, aby działał w niej więcej niż jeden klub, nowy rzeczywiście pojawił się po ustalonym terminie.
Zachód kontra Wschód
Już sama nazwa Western Sydney Wanderers sugeruje, że klub ma siedzibę w zachodniej części metropolii. Wanderers ("Wędrowcy") zostali założeni specjalnie po to, aby zintegrować i w jakiś sposób podnieść na duchu społeczeństwo zachodniego Sydney. To właśnie ono, wraz z przyległymi przedmieściami, charakteryzuje się największą różnorodnością kulturową w całej Australii. Skupia się tu wielu imigrantów ze wszystkich części świata.
Mieszkania są tam znacznie tańsze niż w innych częściach miasta. Z kolei dom FC znajduje się w samym centrum, które położone jest na wschodzie przy ujściu rzeki Parramatta i nadbrzeżu, najbardziej lukratywnym obszarze. Jednym z powodów wielkiej rywalizacji między tymi dwoma rywalami są zatem różnice społeczno-kulturowe między tymi częściami miasta.
Mieszkańcy zachodniej części Sydney nie trafiali na mecze FC nawet w czasach, gdy w mieście nie było żadnego innego klubu ligowego. Powodem tego jest fakt, że FC pierwotnie miał mieć swoją siedzibę, stadion domowy, na zachodzie. Jednak właściciele klubu wkrótce przenieśli miejsce rozgrywania meczów do wspomnianego wcześniej bogatszego centrum miasta. Kiedy następnie utworzono Western Sydney Wanderers, nie było wątpliwości, że szybko podbiją serca zdecydowanej większości mieszkańców zachodniego Sydney.
Obie części miasta, a co za tym idzie, oba kluby i ich kibice wzajemnie się nienawidzą. Mieszkańcy zachodniej części Sydney i fani tego klubu określani są przez innych mianem "Westies", z bardzo zauważalnym pejoratywnym zabarwieniem tego określenia. Intensywne napięcie i wrogość między biegunami Sydney przeniosły się (od 2012 roku) na piłkarską murawę.
20 000 i Del Piero
Western Sydney weszło do A-League w sezonie 2012/13, a pierwsze derby odbyły się w październiku 2012 roku, w 3. kolejce sezonu. Rozegrano je na stadionie Parramatta, który najpierw przez krótki czas był domem Sydney FC, a następnie stał się domem nowego, lokalnego klubu Western Sydney. Pierwsze derby obejrzało z trybun prawie 20 000 widzów.
Oprócz samych derbów, wielkim wydarzeniem na początku tamtego sezonu ligowego było podpisanie kontraktu z włoską gwiazdą Alessandro Del Piero. Został on zwabiony do Australii przez zarząd Sydney FC po swoim wspaniałym pobycie w Juventusie, aby odwrócić uwagę od wschodzącego rywala z miasta. Podpisując kontrakt z gwiazdą światowego formatu (choć będącą u schyłku kariery), chciano wzmocnić wizerunek wielkiego i bogatego klubu.
Włoski napastnik był zresztą obecny także w decydującym momencie pierwszego starcia o Sydney. W drugiej połowie stanął do rzutu karnego. Strzelił gola, ale sędzia nakazał powtórkę, ponieważ jego kolega przedwcześnie wbiegł w pole karne. Druga próba została sparowana przez bramkarza, ale Del Piero zdołał wpakować piłkę do siatki z odbitej piłki. Choć na trzy próby, zdobył pierwszą i decydującą bramkę derbów Sydney.
Z dotychczasowej historii derbów można odnieść wrażenie, że jest to mecz Dawida z Goliatem. Stosunki i możliwości obu klubów pasowałyby do tego porównania, ale wyniki już nie. Western Sydney Wanderers odbiło się od dna po porażce w derbach. Pierwszą wygraną odnieśli już w następnej kolejce, a ostatecznie zanotowali 18 triumfów (na 27 kolejek) w sezonie, w tym rewanżowe zwycięstwo w drugich derbach.
Derby w europejskim stylu
"Włóczęgi" z Western Sydney w swoim pierwszym sezonie ligowym odniosły triumf w sezonie zasadniczym. Mistrzem A-League został jednak zwycięzca późniejszego play-offu. Wanderers ostatecznie polegli w finale. W 2014 roku udowodnili, że nie dadzą się pokonać, wygrywając Azjatycką Ligę Mistrzów, stając się pierwszą i jak dotąd jedyną australijską drużyną, która zwyciężyła w tych rozgrywkach.
Derby Sydney od samego początku przyciągają ogromne tłumy (jak na australijskie standardy piłkarskie). Pomaga w tym fakt, że obie drużyny mają teraz swoje siedziby na pięknych i dużych stadionach. Western Sydney Wanderers grają na Western Sydney Stadium (pod komercyjną nazwą CommBank Stadium) od 2019 roku, który może pomieścić 30 000 widzów i który stoi w miejscu dawnej trybuny Parramatta. Sydney FC również zbudowało nową arenę - Sydney Football Stadium (aka Allianz Stadium) dla 42 500 fanów otwarty w zeszłym roku.
Oprócz wyprzedanych stadionów, za wspaniałą atmosferą derbów Sydney stoją duże bazy kibiców obu klubów. Fani słyną z wielu przyśpiewek i choreografii. Nawet Del Piero i inni zawodnicy z europejskim doświadczeniem dali do zrozumienia, że pod tym względem pojedynek dorównuje najbardziej eksponowanym meczom najlepszych europejskich rozgrywek.
W ostatnich sześciu meczach pomiędzy tymi drużynami, zwycięzca derbów regularnie się zmieniał: WSW - SFC - WSW - SFC - WSW - SFC. Przyszła więc kolej na Western Sydney Wanderers, którzy po czterech kolejkach A-League zajmują obecnie pierwsze miejsce i ani razu nie przegrali. Sydney FC gra jednak u siebie. Zobacz, jak potoczą się pierwsze derby Sydney w sezonie 2023/24 na Flashscore. Początek meczu zaplanowano na godzinę 9:45 czasu środkowoeuropejskiego w sobotę 25 listopada.
Następne derby tygodnia
Piątek, 24 listopada
Polska - I liga (2. liga)
Derby Trójmiasta (Derby Trójmiasta)
W północnej Polsce, na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, Gdańsk, Gdynia i Sopot razem tworzą tak zwane Trójmiasto. Gdańsk i Gdynia mają dwa duże kluby. Lechia Gdańsk i Arka Gdynia tradycyjnie rywalizują w najwyższej polskiej lidze. Obecne "derby Trójmiasta" to jednak mecz niższej klasy rozgrywkowej.
Sobota, 25 listopada
Australia - A-League
Central Coast Mariners - Newcastle Jets
Derby F3 (F3 Highway Derby)
Oprócz derbów Sydney, w Australii zaplanowano jeszcze jedną piłkarską rywalizację. Zmierzą się Newcastle Jets i Central Coast Mariners - ci drudzy mają siedzibę w Gosford, około 70 km na południe od Newcastle i mniej więcej tyle samo na północ od Sydney. Nazwa derbów pochodzi od autostrady łączącej te trzy miasta.
Irlandia Północna - NIFL Premiership
Derby północnego Belfastu
Rywalizacja pomiędzy klubami Crusaders i Cliftonville z północnego Belfastu ma swoje korzenie w konflikcie etniczno-polityczno-religijnym w Irlandii Północnej, który trwał od lat 60. do końca XX wieku. Fani Crusaders byli bowiem zwolennikami ruchu unionistycznego, a Cliftonville, z drugiej strony, irlandzkimi nacjonalistami.
Niedziela 26 listopada
Holandia - Eerste Divisie (2. liga)
Limburgse derby (derby Limburgii)
Limburgia to region na granicy Belgii i Holandii. Piłkarskie derby Limburgii rozgrywane są w obu częściach. Po stronie belgijskiej jest to pojedynek pomiędzy KRC Genk i Sint-Truiden, a w Limburgii w Holandii dwaj najwięksi regionalni rywale to Roda Kerkrade i Maastricht.
Rumunia - Liga I
Eternul derby (Wieczne derby)
Bukaresztańskie kluby Dinamo i FCSB to historycznie dwie najbardziej utytułowane rumuńskie potęgi. FCSB (i pierwotny klub o nazwie Steaua Bukareszt, który stał się FCSB w 2017 roku) był mistrzem 26 razy. Dinamo ma na swoim koncie 18 tytułów. W ostatnich latach liga została jednak zdominowana przez CFR Cluj.
Włochy - Serie A
Derby d'Italia (Derby Włoch)
Chociaż mecz pomiędzy Juventusem i Interem nie jest starciem miejskim ani regionalnym, a oba kluby mają swoich głównych lokalnych rywali, ich rywalizacja nazywana jest Derbami Włoch. Jest to jeden z największych meczów w kraju, między innymi dlatego, że oba miasta - Turyn i Mediolan - są głównymi konkurentami gospodarczymi i politycznymi.